Van dubben naar doen: 7 handvatten hoe je malen en piekeren kunt ombuigen
Ken je ze? De gedachtes over iets wat al gebeurd is (“had ik maar meteen "nee" gezegd”) of over iets wat nog staat te gebeuren (“wat als ik geen werk kan vinden?” of “als die klant "nee" zegt, dan ga ik af”) kun je stopzetten.
Als je ze kunt omzetten naar helpende gedachtes, dan ben je veel effectiever en het vermindert de stress. Zo kun je je aandacht weer richten op oplossingen om je werk leuk en uitdagend te houden, invloed te hebben en gemotiveerd aan het werk te zijn.
Piekeren is een niet-effectieve manier om met stress om te gaan. Het verschil met denken is dat denken je in principe geen vervelend gevoel geeft en piekeren of malen wel.
Het valt me altijd op dat het zo weinig constructief is, helemaal niet gericht op wensen of oplossingen, maar op ‘rampen’ en momenten die al voorbij zijn of nooit zullen gebeuren. Slechts 4% van de tijd die we aan piekeren besteden, gaat maar over dingen waar we INVLOED op uit kunnen oefenen.
1. Het allerbelangrijkste wat je dus kunt doen bij piekeren of malen is jezelf afvragen: heb ik invloed op de uitkomst? Als je namelijk veel piekert over de veranderingen die de organisatie waar je werkt doorvoert of over waarom je steeds geen complimentjes krijgt, en je hebt er geen invloed op, dan heeft het geen zin om er verder over na te denken. Je kunt ze beter van je af te zetten.
2. Je kunt het piekeren van je afzetten door jezelf af te leiden. Dat doe je door iets heel actiefs te gaan doen, zo actief dat het je denken helemaal in beslag neemt, zoals met iemand gaan praten of een moeilijke puzzel maken. Als je thuis bent, zou je kunnen gaan hardlopen, fietsen, touwtje springen of zingen.
3. Als je echter wel invloed op de uitkomst hebt, kun je je hersenpan gebruiken om na te denken over oplossingen en acties. Stel jezelf dan open en actiegerichte vragen. Welke stap kun je zetten om de relatie met je collega zakelijker of juist persoonlijker te maken? Wat kun je doen om weer grip te krijgen op de hoeveelheid werk die op je afkomt? Vraag het jezelf. Zo leer je constructief met problemen om te gaan. (Hierover straks meer.)
4. Wat ook helpt is om een vast moment van de dag (bijv acht uur ‘s avonds) te reserveren om bewust te gaan piekeren en op de andere momenten van de dag er geen aandacht aan te besteden. In mijn boek Nooit meer burn-out! in drie stappen leren genieten van werk en leven staat deze oefening helemaal uitgeschreven.
Op het moment dat het geen 20 uur is en je toch dreigt te gaan malen, zeg je “stop” tegen deze gedachtes en dan hou je er ook echt mee op. Je spreekt met jezelf af dat je er om 20 uur op terug komt. Zo leer je grip te krijgen op het piekeren en train je jezelf om je op belangrijkere dingen te concentreren.
5. Schrijf tijdens dat vaste moment alle gedachtes op waarover je piekert en lees het terug. Hoe vaker je dit doet, hoe meer je ziet dat het vaak over hetzelfde onderwerp gaat, dezelfde beren op de weg.
6. Kijk dan eens wat voor jou de zogenaamde ‘rampen’ zijn (en haal de angel eruit). Wat kan er in het ergste geval allemaal mis gaan? Word je echt ontslagen? Maak er een lijst van, van het allerergst tot het minst erg. Hoe realistisch zijn ze? Wat is de kans dat dit gaat gebeuren? Hierdoor ontwikkel je een realistischere blik.
7. Als je daarna kunt bedenken welke positieve uitkomst je verlangt in plaats van aan deze 'rampen' te denken, ben je een grote stap verder in het constructief denken. Als je niet ontslagen wilt worden, dan wil je blijkbaar graag op deze werkplek blijven. Hoe kun je dat bereiken? Wat staat je dan te doen?
Keer het rampdenken om in succesdenken. Welk succes streef je eigenlijk na? Als je ziet dat je eigenlijk gewoon waardering van je collega’s wilt of dat je bij het doorvoeren van dat nieuwe softwarepakket je eigen werkwijze wilt blijven vasthouden, dan richt je je aandacht hierop, op je wensen.
En als je met je eigen wensen en behoeften bezig bent, dan ben je bezig om je werk weer zelf vorm te geven. Zo richt je je op wat je wel kunt beinvloeden in je werk in plaats van op wat je niet kunt beinvloeden.
Dit geeft een gevoel van succes en maakt je daadkrachtig.
Succes met Omdenken! En nog dit: oefening baart kunst! Echt.
Groetjes, Anita
©Anita Roelands
Ik begeleid managers en professionals met veeleisende banen in profit, onderwijs, zorg- en culturele sector die zich overbelast voelen en vinden dat het zo niet langer kan. Ik ben arbeidspsycholoog en ik help je om 'n burn-out te voorkomen en de accu gevuld te houden zodat je elke dag fit en fluitend naar je werk gaat.
Wil je weten wat ik voor jou kan betekenen? Connect met mij op LinkedIn of stuur je mail naar anita@roelandscoaching.nl
